Đường Viên Thi Tập

by Nhã Uyên August 18th 2009, 10:21

NU gõ một điển tích về Chu Du nha

Minh Tranh

Minh tranh kim túc trụ
Tố thủ ngọc phòng tiền
Dục đắc Chu lang cố
Thời thời ngộ phất huyền

Lý Đoan

Dịch nghĩa :

Đàn tranh phiếm bằng vàng
Bàn tay trắng đẹp trước phòng ngọc
Muốn Chu lang quay nhìn
Thỉnh thoảng gảy sai dây đàn

Giai thoại về Chu Du :
Chu Du là một đại tướng nhưng say mê âm nhạc .Có lần , Chu Du mời một kỹ nữ đàn tranh nổi tiếng đến biểu diễn . Kỹ nữ rất vui mừng ,hồi hộp được mời ,được phục vụ bậc anh hùng nổi tiếng nhất xứ Đông Ngô . Khi cô đàn , Chu Du lặng nghe nhắm nghiền mắt . Nhưng Cô lại muốn Chu Du vừa nghe vừa ngắm sắc đẹp của Cô .Cô nghĩ ra một mẹo : gẫy sai nốt nhạc ,thế là Chu Du bừng mắt , cau mặt nhìn kỹ nữ oán trách . Cô rất thích thú , lại gảy tiếp thật hay , thỉnh thoảng cô lại dùng mẹo ấy ...

Lời bàn : Ai giỏi nhạc hơn ai ? Kỹ nữ hay đa.i tướng ? Cuộc gặp gỡ giữa một người biểu diễn và môt nhà phê bình âm nhạc .Mỗi người đều có môt năng lực âm nhạc khác nhau . Họ đều hiểu rõ tài năng của người kia

by Nhã Uyên August 18th 2009, 10:22

Diễm Nữ Từ

Lộ tỉnh đào hoa phát
Song song yến tịnh phi
Mỹ nhân tư thái lý
Xuân sắc thượng la y
Tự ái tần khuy kính
Thì tu dục yểm phi
Bất tri hành lộ khách
Dao nhạ ngũ hương quy

Lương Hoàng

Dịch nghĩa:
Hoa đào bên giếng nở hoa
Sóng đôi chim yến thảnh thơi bay
Mỹ nhân trong một dáng vẻ riêng
Vẻ Xuân xinh trên tấm áo lụa
Lúc lại e thẹn muốn kéo cửa che
Chẳng biết có khàch đang đi bên ngoài
Từ xa đã thưởng thức ngũ vị hương ( í lộn ...mùi hương )

Dịch Thơ
Bài Từ cô gái xinh đẹp

Bên giếng cây đào bỗng nở hoa
Song song đôi én liệng la cà
Dáng xinh thục nữ mơ màng điệu
Xanh ngát muà xuân khoát lụa là
Soi kiếng bởi vì yêu nét đẹp
Khép hờ khung cửa sợ người qua
Không hay lữ khách kia đà tỏ
Mùi phấn hương son toả quá xa

NU

by Nhã Uyên August 18th 2009, 10:24

Tô Tiểu Muội

Nhà họ Tô có 3 anh em,anh cả là Tô Đông Pha,còn gọi là Đại Tô. Anh thứ là Tô Tử Du ( hay Tử Ngôn gì đó quên tên rồi) còn gọi là Tiểu Tộ Hai anh em nổi tiếng văn thơ hay,cỡ Lý Bạch , Đỗ Phụ . Nhưng ma LýB ạch , Đỗ Phủ đời i Đường còn anh em họ Tô đời i Tống ,làm quan trong triềụ

Cô em không làm quan được nhu(ng cũng rất giỏi văn thơ như 2 anh. Cha của họ cũng làm quan trong triềụ Mấy anh em cũng hay trêu chọc nhau . Thí dụ Tô Tiểu Muội có trán vồ , Tô Đông Pha nói:
Trong sân chưa quá năm ba bước
Trước cửa đã nhô cái trán vồ

hay chọc TTM có mắt sâu
Mắt sâu lệ chảy lau không tới
Lai láng đôi dòng mãi chẳng thôi

TTM cũng chọc lại TDP có mặt dài , nhưng quên mất thơ. Nhà họ Tô vốn không ưa Tể Tướng Vương An Thạch. Nhưng VAT lại muốn liên kết thế lực với họ Tô. Một hôm nhân lúc uống rượu với VAT. Lão Tô khoe mình có ba người con đều tài giỏị Nhất là đứa con gái văn chương giỏi giang hơn bao kẻ mày râụ

VAT bèn lấy 1 văn bài ra bảo
Đây là văn thơ của đứa con, nhờ Lão Tô xem thử
Lão Tô đang say ruou, khong kịp nghĩ ngợị , nhận lời lay văn bài về
chung ve nhà tỉnh ruou thì hối hận nghĩ rang

Te tuong đua van bài của con cho chấm , nghĩa là ý muon kết thông gia
nhận lời thì ta khong muon , mà khong nhận lại gây thù oán

ben lay văn bài ra xem thấy cũng văn chuong trác tuyệt

Lão Tô nghĩ là hay để cho con gái xem sao
Lão ben rọc bỏ tên của nguoi viet đi , roi đua bài cho con gái
noi la :"bai nguoi hoc trò nhờ chấm mà cha bận viec qua , con xem giùm"

TTM coi roi phê là
"van tài xuat chung , chỉ hiem là tinh anh phat tiet sớm ắt là đoản thọ"

Lão Tô thấy lời phê hết hồn
bèn rọc bỏ tờ giấy thay vào trang giay khac, phê qua loa vai loi lấy lòng
VAT ben mở lời muon cau hon TTM cho con trai
Lão Tô kiem loi từ chối khéo
bay gio van thi si các noi nghe tieng TTM thì lân la tới rắp ranh bắn sẻ
Lão Tô bèn tổ chức kỳ thi văn tài để con gái làm giám khảo
tạo điều kiện kén chồng

Lao To mo cuoc thi thơ
bao nhieu chang trai đem van bài tới nộp
TTM chấm bài
chê het bai nay toi bai khac
rieng 1 bài đuoc phê nhu sau
ngày nay Tú Tài , mai se là Tien Si
khi cá vuot vũ môn tiền đồ rạng rỡ chói sáng
vv...
Lão Tô thấy phê, biet con chấm nguoi này
bèn giở vở ra coi tên
thay đề là Tú Tài Tần Quán
mới cho nguoi ra gọi thì TQ bỏ đi mất rồi chứ khong chực chờ kết quả nhu may nguoi khác
thi ra TQ nghe nói TTM trán cao như núi, mắt sâu như vực thẳm thì cũng hơi ngán
sợ gặp nhằm quỷ Dạ Xoa
TQ bèn quyết ý đi coi mặt TTM
mới nghe đồn là ngày đó TTM sẽ đi vieng chùa
TQ an mặc giả làm 1 tiểu tăng, đội mũ che tóc
ngam nghía trong guong tự nhủ
neu ta mà đi tu thiệt chắc cũng khiến nhiều ni cô tuong tư
( mèo khen mèo cụt đuôi)

Troi chieu, TTM đi le xong sap ra ve , TQ đón chận đường nói:
"Tiểu thư hữu phúc hữu thọ, nguyện phát từ bi"

(tuc la xin tiền )

TTM đáp
"Đạo nhân hà đức hà năng cảm cầu bố thí ?"

nghia la Đạo nhân có tài có đức gi ma xin bố thí
TQ tiep:
"Nguyện tiểu thư thân như dược thụ bách bệnh bất sinh"
TTM đáp
"Tuỳ đạo nhân khẩu thổ liên hoa bán văn bất cập"
nghia là dù cho đạo nhân miệng phun hoa sen, nửa đồng cũng không được

TQ tiep
"Đại tieu thư mặt đẹp như hoa cớ sao lại khép non vàng"
TTM truoc khi len kiệu còn nói vói lại
"Tieu đạo nhân bụng chứa sân si, đâu đáng được vào hang bạc"
roi kieu đi mất
vị sư trong chùa thay o đau ra ong su quai dị đi choc gai thi ra tính quở trách
TQ bỏ ve rồi, hoi tham moi biet la TQ
the la moi nguoi đon rùm lên
TQ thay TTM cung xinh đep khong nhu nguoi ta đồn
nên bèn cậy nguoi tới mai mối

Lão Tô hoi ý TTM , nàng đòi Đai đang Khoa roi moi Tieu Đang Khoa
tai vi TTM gioi bói toán biet TQ khoa nay the nao cung đỗ
TQ đòi giao uoc . Lão Tô bang long
coi nhu đinh hon chờ ngay thi đỗ se cho cuoi
qua nhien khoa đo TQ đo cao
hom yet bảng ket qua xong TQ lat đat chay ve nha họ Tô xin lam le cuoi ngay
Lao To thay chang rể quýnh quáng quá cung bật cuoi

moi bảo rang hom nay yet bảng thi cung là ngay tốt
vay cho lam le thanh thân luon
vi hoi xua vua cung lụa ngay tốt moi niem yet ket quả
làm lễ xong tới giờ động phòng chú rể chếnh choáng men cay đi toi phòng cô dâu
thì thấy cửa phòng đóng chặt
chỉ có con a hoàn đứng đó
TQ nói :"mau báo tân nương mở cửa rước tân lang vào"(làm khó hén )

con a hoàn nói:"tieu thơ dặn là muon vào phòng cong tử phải vượt qua ba ải"
ải thứ nhất là 1 bài thơ , công tử phải giải thích đuoc ngụ ý của may chu chua trong bài thơ và làm thơ hoạ lại
TQ tức minh noi
chon truong thi bao nhieu anh tài ta còn đè bẹp huong hồ ba cửa ải nhỏ nhoi này
con a hoàn cung khong vừa
"tieu thơ toi khong phai nhu may bọn hủ nho mọt sách đau "
TQ bảo đưa đề ra, co a hoàn trao 1 tờ giay hoa tien có bài thơ tứ tuyệt
TQ liec qua thay ngay cau đầu ẩn nghĩa chữ HOÁ
cau 2 an nghĩa chu DUYÊN
câu 3 là chữ ĐạO
câu cuối là NHÂN

chàng nghi tham

Hoá duyen đạo nhân = đạo nhân đi xin tiền bố thí
vay la nàng biet ta giả đạo nhân bữa nọ roi

chang ben làm 1 bài thơ 4 câu moi cau lay chữ đầu là Hoá, Duyen, Đạo, Nhân
đua vào TTM xem , nàng nói
Hoa duyen đao nhan , ha anh chang cung khá đấy
roi đua to giay thứ hai co bài thơ
mỗi câu thở nói ve một nhân vật trong lịch sử
TQ cũng giải ra , chú thích đa6`y đủ chi tiết , ý nghĩa

bài thứ ba là 1 câu đối
Bế môn xuy xuất song tiền nguyệt
nghĩa là Đóng cửa lùa trăng ra trước sân
bình thường thì nhung câu đoi như vậy có thấm béo gì voi anh TQ này
nhưng hôm nay vì nôn nóng động phòng với nguoi đẹp quá đi nên anh chàng đâm ra lú lẩn
nghĩ hoài mà không sao đối được

lúc đó Tô Đông Pha biết là cô em tối nay thế nào cũng chơi khăm chàng rể

bèn lén lén đi tới phòng rình xem
thấy TQ cứ đi vòng vòng ngoài sân miệng lẩm bẩm
Bế môn xuy xuất song tiên nguỵêt
TDP hieu ý lien , muốn giúp em rể nhưng sợ anh ta tự ái
ong ta ngam nghi mot roi mới sinh ra kế
nhặt 1 hòn đá nhỏ ném xuống giếng
nước bắn lên mặt anh TQ

anh ta sực tỉnh bèn viết vào cầu đối
"Đầu thạch xung khai tỉnh đẻ thiên"
nghia là : ném đá vỡ trời tung đáy giếng

Câu đối đưa vào một chút con a hoàn thu hai buoc ra thi lễ noi : "cong tử that la bậc anh tài, tieu thư kinh moi cong tử vào thuong nguyệt"

TQ sung sứơng bứơc vào phòng cùng nguoi đẹp
vào trong đó làm gì thì không thấy sách kể lại

AH kể (07_04_2003)

by Nhã Uyên August 18th 2009, 10:28

Truyện nàng Tuy’ Tiêu

Dư Nhuận Chi co’ tiê’ng hay thơ , như’t là làm ra ca’c bài ha’t râ’t hay , nhiều ga’nh ha’t tơ’i đem tiền tặng để lâ’y . Một hôm tơ’i nhà quan Trần soa’i Lạng giang là Nguyễn Trung Ngạn .

Ông Ngạn lật đật ra tiê’p , đặt tiệc thê’t đãi, gọi đa’m con ha’t nuôi trong nhà ra ca mu’a giu’p vui . Trong bọn co’ nàng Tuy’ Tiêu râ’t xinh đẹp, Dư sinh nhìn theo mãi . Ông Ngạn no’i :
_Tuỳ ngài ke’n chọn , hễ bằng lòng ai thì tôi tặng cho . Nhuận Chi ngâm bài thơ :
_Hoa sen đoa’ đoa’ rỡ ràng tươi
Go’p mặt nhà tiên lu’c no’i cười
A’o lụa say nằm nghe gọi dậy
Giang Nam một khu’c quyê’n hồn người

nguyên văn:
Liên hoa đoa’ đoa’ ỷ hồng hàm
Tằng đô’i tiên gia ngọc chủ đàm
Tuy’ chẩm tiêu y hô đắc khởi
Sổ thanh hảo xươ’ng vọng Giang Nam

Ông Ngạn cười bảo Tuy’ Tiêu :
Thầy đồ để y’ nàng đâ’y !
_Vì trong câu thư’ ba co’ chữ “Tuy’ chẩm Tiêu y”

Sinh uô’ng rượu râ’t say , đê’n đêm khuya mơ’i tỉnh lại , thâ’y nàng Tuy’ Tiêu săn so’c bên cạnh . Sa’ng hôm sau vào tạ ơn ông Ngạn, ông bảo:
_Nàng â’y cũng phong lưu , thầy nên khe’o yêu thương lâ’y .

Sinh đem nàng về . Tuy’ Tiêu râ’t thông minh , mỗi khi sinh đọc sa’ch nàng chỉ nghe qua mà thuộc . Sinh bèn dạy thơ từ cho nàng . Chưa đầy 1 năm đã làm thơ từ sa’nh ngang vơ’i sinh .

Nhân gặp khoa thi , sinh sắm sửa hành trang lên kinh , mà không nỡ rời Tuy’ Tiêu nên đem nàng cùng đi . Nhân ngày mồng một đầu năm nàng Tuy’ Tiêu đi chùa lễ Phật .

Bâ’y giờ co’ quan Trụ quô’c họ Thân đi chơi phô’ trông thâ’y nàng đẹp bèn bắt cươ’p về dinh .
Sinh làm đơn kiện lên Triều đình nhưng vì họ Thân uy thê’ râ’t lơ’n ca’c toà ca’c sở đều tra’nh ne’ không da’m xe’t xử . Sinh đau buồn nên cũng chẳng thiê’t đê’n thi cử .

Một hôm thâ’y Tuy’ Tiêu trên kiệu đi ngoài phô’ li’nh tra’ng tiền hô hậu ủng . Sinh đư’ng nhìn mà ư’a lệ , mơ’i trỏ đôi chim yểng mà nàng Tuy’ Tiêu nuôi trươ’c kia bảo :

Chu’ng mày còn được suô’t ngày quâ’n qui’t bên nhau, không phải như ta lạnh lùng chăn đơn gô’i chiê’c . Chu’ng mày co’ thể vì ta đưa thư tơ’i nàng chăng ?

Ddôi chim nghe no’i liền nhảy nho’t kêu lên như da’ng muô’n đi . Sinh viê’t một bài thơ ngụ y’ thương nhơ’ , buộc vào chân chim . Thơ rằng :
"Kiệu qua dươ’i liễu hôm nào
Vội vàng chẳng kịp đưa trao một lời
Trông ai nươ’c mắt thầm rơi
Tâ’c gang bỗng ca’ch đôi nơi mịt mùng

Cửa hầu thăm thẳm nghìn trùng
Sơ’m hôm kha’ch đê’n riêng lòng ngẩn ngơ
Tình xưa kể đê’n bao giờ
Cảm sầu mọi mô’i như tơ rô’i bời

Thơ ngâm nhơ’ bữa tiệc mời
Giọng ca lanh lảnh để người như say
Cung đàn nào đã so dây
Giai nhân bỗng được trao tay rươ’c về

Tình sâu chưa kịp giãi giề
Bă‘c nam đã vội chia lìa kha’ thương
Chim hồng buồn bã kêu sương
Mây Tần thăm thẳm xa buông tô’i mù

Người nương trươ’ng gâ’m êm ru
Người ôm một mảnh chăn cù gia’ đông
Ham vui nệm ti’a màn hồng
Biê’t chăng kẻ chô’n thư phòng thương đau

Mưa tường đê’ va’ch hoạ nhau
Nhạn tan kho’c sơ’m địch sầu thổi khuya
Lặng ngồi gâ’p sa’ch ủ ê
Lòng này cảnh â’y khuây đi được nào

Côn Nô Hư’a Tuâ’n nơi nao?
Tìm hương trả bi’ch còn ao ươ’c gì
Mảnh tiên viê’t gửi trao đi
Ddau thương kể nỗi vân vi vơ’i người

Con chim bay tơ’i bên nàng Tuy’ Tiêu . Nàng đọc thư rồi viê’t hoạ lại buộc chân chim gửi cho sinh

Thiê’p xưa con ga’i nhà nghèo
Lơ’n lên ca xươ’ng học theo bạn bầy
Phong lưu quen tho’i Hà Tây (2)
Chưa tường a’n Mạnh ngang mày như ai (3)

Tiệc hoa một bữa khuyên mời
Mô’i manh duyên khe’o an bày tự đâu
Tràng Khanh chưa gảy Phượng cầu (4)
Mê’n tài Đỗ Mục bởi câu Hoa đường (5)

Duyên kim phận cải xe vương
Những mừng dây să‘n được nương bo’ng tùng
Thiên Thai một cuộc kỳ phùng
Thu’ vui lửa đượm hương nồng chưa sao

Chương đài cành liễu nghiêng chao
Biệt ly mang nặng biê’t bao oa’n sầu
Duyên may hoa’ rủi ngờ đâu
Ngậm hờn nuô’t tủi chịu rầu cho xong

Bẽ bàng đổi kha’c tư dung
To’c xanh biê’ng chải môi hồng cha’n tô
Thương xuân va’ch phâ’n đèn mờ
Trông gương ngâ’n lệ mơ hồ ngại soi

Tiện hồng thư mơ’i tơ’i nơi
Chia loan càng xo’t xa đời biệt ly
Liễu Hàn tạm bẻ vin đi
Nhưng châu Hợp Phô’ phải về quận xưa (6)

Nỗi lòng trăm mô’i vò tơ
Thư dài đê’n mâ’y vẫn chưa cạn lời

. Từ đo’ nàng buồn rầu bệnh nặng .
Quan Trụ quô’c hỏi nàng nhơ’ anh chàng ba’n thơ phải không ? Tuy’ Tiêu đa’p :

_ Chu’ng tôi tình sâu gă‘n bo’ , lời thề chung sô’ng chưa phai . Người xưa coi rẻ giàu sang mà nhơ’ anh hàng ba’nh (7), khinh sung sươ’ng mà gieo xuô’ng tầng lầu ( Cool

. Như vậy là phải lă‘m .

Rồi nàng lâ’y khăn toan thă‘t cổ tự tử .

Quan trụ quô’c bèn dỗ dành :

_ Ta đã nghĩ đê’n việc đo’ . Nàng hãy bảo dưỡng thân thể . Ta sẽ vời Dư sinh tơ’i cho nàng nô’i duyên xưa . Tội gì mà coi rẻ ti’nh mệnh như vậy ?

TT no’i :

_ Nê’u được như vậy thì xin vâng .

Trụ quô’c bâ’t đă‘c dĩ phải gọi Nhuận Chi tơ’i bảo ở luôn trong phủ, cho người hầu hạ . Nhưng tuyệt nhiên không đa’ động gì tơ’i chuyện TT . Sinh hỏi , Trụ quô’c gạt đi :

_ Nàng nhơ’ thầy cũng chẳng kha’c chi thầy nhơ’ nàng . Nhưng vì lâu nay nàng kho’ ở chưa thể ra cùng thầy hội kiê’n . Cư’ thong thả đã .

Thuận Chi ở lâu mà vẫn không được gặp TT thì biê’t là quan Trụ quô’c không thật tình , mơ’i bảo ông ta rằng :

_ Tôi vì 1 mô’i ân tình vào đây làm kha’ch trọ , song non Vu gang tâ’c mà tin tư’c chẳng thông , tha’ng ngày lần lữa năm lại gần hê’t . Ca’i việc trả châu không da’m no’i nữa , chỉ xin được 1 lần gặp mặt trò chuyện để chia tay .

Trụ quô’c bằng lòng . Đê’n đêm hẹn sinh đô’t đèn không ngủ ngồi chờ . Suô’t đêm vẫn không thâ’y . Sa’ng hôm sau nhă‘n vơ’i đầy tơ’ tâm phu’c của nàng TT là :

_ Nhờ em no’i hộ TT ta nặng mô’i tình riêng mà tin lời no’i dô’i . Gặp mặt 1 lần còn không cho huô’ng hồ mong người ta thả nàng về thì co’ đời nào .Ta ở đây mãi co’ ngày bị hại , chi bằng về đi .

TT dặn lại con hầu :

_ Thiê’p nâ’n na’ đây còn chưa theo nàng Lục Châu ( Cool

là vì còn co’ chàng . Ddêm mồng một Tê’t co’ đô’t bông ở ngoài bờ sông người trong kinh thành xem đông nghịt . Xin hãy chờ đợi nhau ở đâ’y . Thiê’p xin hoãn lại (việc tự tử ) để chờ gặp chàng .

Sinh bèn gặp Trụ quô’c xin về . Họ Thân thâ’y dễ chịu , tặng chàng nhiều tiền bạc đưa tiễn .

Sinh về gặp người đầy tơ’ già, thâ’y sinh lo buồn bèn hỏi:

_ Cậu co’ sự gì lo nghĩ mà người gầy võ đi kha’c hẳn ngày trươ’c ?

Sinh no’i duyên cơ’ và kể luôn ngày hẹn của Tuy’ Tiêu . Người đầy tơ’ no’i :

_ Việc cũng không kho’ , tôi sẽ ra sư’c giu’p cậu .

Đê’n ngày mùng một 2 thầy trò cùng ra chỗ hẹn quả thâ’y TT đư’ng ở bê’n sông . Người đầy tơ’ thủ sẵn ca’i dùi să‘t nhào vô đa’m người hầu chung quanh TT, đa’nh bừa loạn xạ . Bọn tuỳ tùng sợ hãi chạy ta’n loạn . Hai người thừa cơ cươ’p lâ’y TT , chạy đi . Nhuận Chi vơ’i Tuy’ Tiêu gặp nhau mừng mừng tủi tủi, nhưng lại sợ Trụ quô’c đuổi theo bă‘t . TT no’i :

_ Hă‘n là đồ yê’u hèn mà làm chư’c lơ’n là do giỏi chạy chọt . Vàng bạc nhiều nhưng tội a’c chồng châ’t , thê’ nào cũng phải trả ba’o, không giữ lâu bền được . Tuy nhiên giờ hă‘n đang thịnh , mình phải tạm ẩn la’nh về nơi thôn quê để tra’nh vạ trươ’c .

Sinh nghe lời , bi’ mật đưa nàng xuô’ng hạt Thiên Trường ở Nam Định , ẩn vào nhà 1 người bạn họ Hà .

I’t lâu sau, Trụ quô’c phạm tội bị bãi chư’c . Nhuận Chi vào kinh thi đỗ tiê’n sĩ làm quan to . Vợ chồng ăn ở đê’n bạc đầu .

(1) Trong “Tình Sử”, Côn Lôn Nô và Hư’a Tuâ’n là hai hiệp kha’ch giu’p những lư’a đôi bị chia lìa được sum hợp .

(2) Thuần Vu Khôn no’i: “Vương Ba’o ở đâ’t Kỳ mà đâ’t Hà Tây ha’t hay” (Mạnh Tử) .

(3) Ti’ch “cử a’n tề mi”, nàng Mạnh Quang ki’nh trọng chồng .

(4) Tràng Khanh tư’c Tư Mã Tương Như , gảy khu’c Phượng Cầu Hoàng để tỏ tình vơ’i Tra’c Văn Quân .

(5) Đỗ Mục làm bài thơ co’ câu: “Hoa đường kim nhật ỷ duyên khai”.

(6) Ti’ch “châu về Hợp Phô’”.

(7) Đường Ninh Vương cươ’p vợ của người hàng ba’nh . Người vợ vẫn luôn thương nhơ’ chồng cũ . Ninh Vương gọi người hàng ba’nh lại , người vợ gặp chồng ư’a nươ’c mă‘t . Ninh Vương bèn trả nàng lại cho đoàn tụ chồng .

( Cool

Lục Châu là vợ Thạch Sùng . Triệu Vương Luân giê’t Thạch Sùng để chiê’m đoạt Lục Châu . Nàng không chịu gieo mình từ trên lầu xuô’ng đâ’t tự tử .

AH kể(07_12_2003)

by Nhã Uyên August 18th 2009, 10:34

TRUYỆN LÝ BẠCH

Thán phục năm xưa Lý Trích Tiên
Rượu vò thơ túi mấy ngàn thiên
Lời hoa ý gấm khinh thời thế
Mây gió tung hoành ngọn bút thiêng
(Trường Ninh)

Đời vua Huyền Tông nhà Đường (Đường Minh Hoàng) có người họ Lý tên Bạch tự là Thái Bạch . Trước khi sinh ra bà mẹ nằm mơ thấy sao Thái Bạch rơi vào bụng, nên đặt tên như vậy . LB dung mạo đẹp đẽ, cốt cách thanh kỳ, lên 10 tuổi đã tinh thông thi sử, xuất khẩu thành chương, người đời cho là thần tiên giáng thế .

Lý Bạch thích rượu, không cầu công danh, có chí muốn ngao du . Nghe ở Hồ Châu có rượu ngon bèn không quản đường xa ngàn dặm tìm đến, vào tửu quán thưởng thức . Bấy giờ có quan Tư Mã Già Diệp đi ngang nghe tiếng ca của LB liền vào hỏi, biết là LB bèn mời ở lại 10 ngày, lúc từ biệt tặng nhiều tă.ng vật và nói:
_ Tài cao như túc hạ sao không xuống Trường An ứng thí ?
LB đáp:
_ Ngày nay triều đình rối loạn, công lý không còn, thi cử phải có ô dù hay hối lộ mới trúng tuyển . Bạch tôi đắm say thơ rượu còn hơn bị lũ quan trường dốt nát trêu tức .
Tư Mã nói:
_ Đành là vậy nhưng tiếng tăm của túc hạ ai mà không biết, lo gì không có người tiến cử ?
LB nghe lời xuống Trường An . Một bữa gặp Hàn lâm học sĩ Hạ Tri Chương, hai người uống rượu chuyện trò rất tương đắc . HTC đưa LB về nhà, kết làm anh em . Tới kỳ thi, HTC bàn:
_ Giám khảo khoa này là Thái Sư Dương Quốc Trung, anh của Dương Quý Phi, giám thi. là Thái Uý Cao Lực Sĩ, đều là kẻ tham tiền, không đút lót thì dù tài giỏi tới đâu cũng không mong thấy mặt Thiên tử . Nhưng mà họ là chỗ quen biết với anh, để anh viết 1 phong thư nhờ họ quan tâm tới hiền đệ .
Gặp thời buổi như vậy, lại thấy HTC quá nhiệt tình nên LB không nỡ từ chối . DQT và CLS được thư của HTC giở ra xem, cười nhạt nói:
_ Cái lão Hạ nội hàn này nhận vàng bạc của hắn lại chỉ viết thư cho ta nhờ giúp đỡ suông ! Đã vậy thì tới ngày thi ta cứ thấy quyển nào tên LB, không cần biết hay dở, đánh rớt lập tức .
Ngày mở hội thi, nhân tài khắp nơi về tụ họp đua tài . LB làm 1 loáng là xong, nộp quyển đầu tiên . Dương Quốc Trung thấy tên LB liền lấy bút vạch ngang dọc nói:
_ Thư sinh loại này chỉ đáng đi mài mực cho người ta !
Cao Lực Sĩ chêm vào:
_ E mài mực cũng chưa đáng, chỉ đáng xách giày cho thiên hạ !
Rồi đuổi LB ra khỏi trường thi .
LB tức giận nói:
_ Sau này ta đắc chí, nhất định phải bắt Dương QuốcTrung mài mực, Cao Lực Sĩ xách giày mới hả giận !
Hạ Tri Chương khuyên giải:
_ Hiền đệ đừng phiền, hãy tạm ở đây chờ 3 năm nữa có khoa thi, thay khảo quan khác lo gì chẳng đậu ?
Từ đó LB ngày ngày uống rượu làm thơ . Thắm thoát 1 năm qua, chợt có sứ Phiên mang quốc thư qua . Vua truyền cho Hàn lâm học sĩ mở ra đọc , nhưng thư viết bằng thứ chữ giống kiểu vết chân chim, không sao dọc được . Thiên Tử giao Thái Sư đọc, DQT mở ra hai mắt như mù không hiểu chi cả . Lại truyền hỏi khắp quan văn võ trong triều, không 1 ai biết, không hiểu lời lẽ trong thư lành dữ thế nào . Vua nổi giận phán rằng:
_ Bao nhiêu quan thần mà không có lấy 1 người học thức để đọc nổi thư Phiên bang . Vậy làm sao mà phúc đáp, để Phie^n triều cười khinh ta không có người tài, ắt sẽ dấy động can qua xâm phạm bờ cõi ! Hạn trong 3 ngày không ai đọc được quốc thư tất cả đều sẽ bị cắt lương, 6 ngày cũng không đọc được thì cách chức hết, 9 ngày cũng không đọc được thì trị tội .
Thánh chỉ ban ra, các qua ai nấy đều ủ rũ . Hạ Tri Chương trở về nhà đem mọi việc xảy ra kể cho LB nghe . Bạch mỉm cười nói:
_ Phải chi năm ngoái Thái Sư biết dụng nhân tài đừng đánh rớt thì giờ này Bạch đã được cùng Thiên Tử chia sẻ mối lo .
HTC kinh ngạc hỏi:
_ Hiền đệ đọc được chữ nước Phiên ư ?
LB trả lời lấp lửng:
_ Có lẽ …
HTC vui mừng vào triều tâu vua:
_ Nhà thần có 1 vị bác học đa tài tên Lý Bạch . Đọc thư Phiên ngoài người ấy không còn ai khác làm nổi .
Vua lập tức sai sứ giả tới nhà HTC tuyên chỉ triệu LB . Bạch từ chối nói:
_ Thần là người áo vải tha phương, bất tài vô dụng . Trong triều có các quan lớn học vấn uyên thâm sao Thiên Tử lại hỏi kẻ quê mùa ? Thần không dám, sợ đắc tội với triều đình .
Sứ giả về tâu lại . Vua bèn hỏi HTC:
_ LB không vâng chiếu là có ý gì ?
HTC tâu:
_ Năm ngoái LB đi thi bị khảo quan làm nhục nên nay vào triều không khỏi hổ thẹn . Xin bệ hạ gia ân chức tước, sai 1 đại thần đến mời ắt là được .
Vua chuẩn tấu, phong LB làm Tiến Sĩ cập đệ, ban áo mão cân đai để vào triều kiến, truyền HTC lãnh chiếu đi mời .
LB nhận chiếu mặc áo mão vua ban, lạy tạ rồi theo HTC vào triều, đọc thư nước Phiên cho vua và bá quan nghe, dịch ra thành tiếng Hán rất lưu loát . Vua nghe thư, mặt không vui mới hỏi bá quan:
_ Naaay vua Phiên muốn hưng binh đánh chiếm Cao Ly, các khanh có kế gì chống giặc ?
HTC tâu:
_ Xưa Thái Tông hoàng đế 3 lần chinh phạt Cao Ly tổn hại binh tướng hao mòn kho lương rất nhiều vẫn không thắng . Nhờ trời Cáp Tô Văn chết đi các con hắn tranh giành làm nội ứng cho ta . Tiết Nhơn Quý thống lãnh trăm vạn hùng binh đánh hàng trăm trận mới diệt được . Nay thái bình đã lâu nếu dấy động can qua e chưa chắc đã thắng, mà chiến chinh tai hoạ chất chồng không biết bao giờ dứt, mong bệ hạ suy xét .
Vua hỏi:
_ Vậy phải làm sao ?
HTC nói:
_ Xin bệ hạ hỏi LB .
Vua quay sang hỏi, LB tâu:
_ Bệ hạ không cần nhọc công . Ngày mai bệ hạ triệu Phiên sứ vào triều, thần xin vì bệ hạ thảo 1 phong thư bằng tiếng nước Phiên, vạch rõ điều lợi hại ắt là Phiên quốc sẽ quy hàng .
Vua Đường rất vui mừng, không ngờ là LB viết được tiếng Phiên và có cách giải quyết mối đe doạ của Phiên bang 1 cách hoà bình êm thắm như vậy .
Thiên Tử thấy LB ứng đối tài giỏi liền phong ngay làm Hàn lâm học sĩ, truyền thết yến ở điện Kim loan, cho phép LB uống rượu thoải mái khỏi câu nệ lễ nghi gì cả .
LB say mềm, vua truyền nội quan dìu vào 1 bên điện nằm nghỉ .
Hôm sau vua thăng triều, văn võ quan đều tề tựu, LB vẫn chưa tỉnh . Nội quan đưa vào triều, vua thấy LB còn say liền bảo đầu bếp nấu canh chua cho giải rượu . Tự tay vua khuấy canh cho nguội bớt rồi ban cho LB . LB tỉnh táo hẳn, thánh chỉ triệu Phiên sứ vào . LB cầm thư đọc sang sảng, Phiên sứ kinh hãi vô cùng . LB nói:
_ Ngươi chỉ là tiểu quốc mà dám thất lễ ! May là thánh thượng đức độ như trời, không thèm chấp . Nay có thư phúc đáp ngươi hãy chờ đó .
Vua sai đặt giừơng thất bảo bên ca.nh ngai rồng, lấy nghiên bạch ngọc, bút cán sừng ngòi lông thỏ, mực độc thảo long hương, giấy hoa tiên ngũ sắc bày ra cho LB thảo chiếu . LB xin phép cởi giày đi tất không lên điện . Vua truyền nội thị tháo giày cho LB. LB tâu:
_ Thần xin có 1 lời dám xin bệ hạ xá tội .
Vua phán:
_ Dù khanh có lỡ lời gì trẫm cũng không bắt tội .
LB tâu:
_ Trước đây thần đi thi bị Dương Thái Sư đánh hỏng, Cao Thái Uý xua đuổi, còn buông lời nhạo báng . Hôm nay gặp họ ở đây thần cảm thấy khó phát huy thần khí . Vậy cúi xin thánh thượng truyền cho Thái Sư mài mực, Thái Uý tháo giày xách cho thần thì thần mới đủ tinh thần mà thảo chiếu thay mệnh Thiên Tử .
Dù DQT là anh của Quý Phi mà Huyền Tông rất yêu, và CLS cũng được DQP tin cậy, nhưng vì sợ mất lòng LB nên vua đành truyền chỉ theo lời LB . Hai người ngậm đắng nuốt cay tuân chỉ đứng hầu . LB dương tự đắc chờ Thái Uý tháo giày ra, đi tất không lên giường ngồi . Thái Sư mài mực thật nhuyễn, bưng nghiên đứng hầu .
LB cất cao bút tung hoành trên mặt giấy, nét bút y hệt chữ Phiên, vua quan thảy đều kinh dị . Thiên Tử truyền LB đọc chiếu, LB đọc và dịch thư, vua nghe rất hài lòng, cho đóng ấn vào . LB bước xuống bảo CLS xỏ giày rồi gọi sứ giả Phiên tới nghe chiếu . Đọc xong vua sai quân hầu đưa cho sứ giả . Phiên sứ mặt mày xám ngắt lạy tạ lui ra . Tới ngoài mới hỏi nhỏ;
_ Người đọc chiếu là ai vậy ? HTC mới nói:
_ Đó là người họ Lý tên Bạch làm chức Hàn Lâm học sĩ .
_ Chức đó to tới đâu mà Dương Thái Sư phải hầu mài mực, Cao Thái Uý phải tháo, xách giày ?
HTC đáp:
_ Thái Sư, Thái Uý là trọng thần, phẩm tước cực quý ở nhân gian thôi, còn Lý học sĩ là bậc thần tiên trên trời giáng hạ, phò tá Thiên Tử, không người nào sánh được .
Phiên Sứ về nước báo . Phiên Chúa xem chiếu thư đã kinh hãi, lại nghe nói có thần tiên giúp vua Đường thì sợ nên dâng biểu tạ tội, nguyện hàng năm tiến cống .
Đường Minh Hoàng rất kính trọng LB, muốn phong chức quan to . LB tâu:
_ Thần không muốn làm quan, chỉ mong được tiêu dao phóng dật, xin làm Cung Phụng ngự tiền như Đông Phương Sóc đời Hán .
Vua nói:
_ Khanh không muốn làm quan, vậy trẫm có vàng ròng ngọc quý bảo vật đủ loại, tuỳ ý khanh thích .
LB lại tâu:
_ Thần không muốn nhận vàng ngọc, chỉ xin theo bệ hạ mỗi ngày uống ba mươi chén rượu đủ rồi .
Vua không ép, từ đó thường ban yến, lưu trong điện Kim loan hỏi han chính sự .

(còn tiếp )

by Nhã Uyên August 18th 2009, 10:37

Một hôm LB cưỡi ngựa rong chơi phố Trường An bỗng thấy chiêng trống nổi lên, và 1 tốp đao phủ cùng 1 xe tù đi tới . LB hỏi thăm biết người trong tù xa là Quách Tử Nghi, một viên tướng phạm tội bị đem ra chợ hành quyết . LB thấy người cốt cách hiên ngang, phong độ anh hùng, ắt có thể làm trụ cột quốc gia sau này, bèn bảo bọn đao phủ;
_ Các ngươi chờ ta đến trước bệ rồng tâu tha cho người này .
Mọi người biết Lý Học sĩ đang được vua ưu ái nên vâng dạ tuân theo . LB cưỡi ngựa về cung tự thảo sắc ân xá trình lên vua, Minh Hoàng chấp thuận . LB vội trở lại chợ tuyên đọc thánh chỉ phóng thích Quách Tử Nghi, truyền phải lập công chuộc tội . QTN lạy tạ LB nguyện ngậm vành kết cỏ không bao giờ quên ơn .
Trong cung bấy giờ có hoa mộc thược dược tiến cống từ Dương Châu, trồng được 4 gốc nở ra 4 sắc hoa . Minh Hoàng cùng Dương Quý Phi thưởng ngoạn, nghe tấu nhạc . Vua nói:
_ Phi tử thưởng ngoạn tân hoa sao lại dùng cựu khúc ?
Bèn sai Lý Quy Niên triệu Lý Học sĩ vào cung . Nội thị bẩm là Học sĩ đã ra chợ uống rượu . LQN ra chợ Trường An nghe trên lầu 1 tửu quán có người ca:
_ Ba chén chưa thấm giọng
Năm đấu mới vừa say
Làng rượu nơi vui thú
Kẻ tỉnh chớ quấy rầy
LQN nói:
_ Người ca không phải Lý Học sĩ thì còn ai nữa ?
Bèn lên lầu thấy LB đang say mèm tay cầm chén rượu giữ chặt không buông . LQN bảo:
_ Thánh thượng tuyên triệu quan học sĩ .
Ai nấy nghe có thánh chỉ đều giật mình đứng dậy . LB vẫn mặc kệ mắt lờ đờ, mơ màng muốn ngủ . LQN vẫy tay gọi đám tuỳ tùng lên lầu đỡ LB lên ngựa rồi kẻ bên phải người bên trái giữ đưa LB tới lầu Ngũ Phượng . Vua cho phép LB cưỡi ngựa vào cung . Qua hồ Hưng Khánh tới đình Trầm Hương là nơi vua ngự, Thiên tử thấy LB mắt nhắm nghiền biết là chưa tỉnh bèn sai nội thị trải chăn cho nằm nghỉ . Nhà vua thấy miệng LB chảy nước dãi thì tự tay lấy khăn lau cho . Quý Phi tâu:
_ Thiếp nghe nói nước lạnh giải được rượu .
Minh Hoàng truyền nội thị lấy nước hồ Hưng Khánh, sai cung nữ ngậm phun vào mặt LB cho tỉnh . LB chợt tỉnh thấy hoàng đế bên cạnh lật đật phủ phục tạ tội . Minh Hoàng đỡ dậy an ủi bảo LB soạn cho 3 chương Thanh Bình điệu . LB tuân lệnh viết liền 3 bài thơ .

Thoáng bóng mây hoa nhớ bóng hồng
Gió xuân dìu dặt giọt sương trong
Ví chăng non ngọc không nhìn thấy
Dưới nguyệt đài Dao thử ngóng trông .

Hương đông móc đượm một cành hồng
Non Giáp mây mưa những cực lòng
Ướm hỏi Hán cung ai mãn lượng
Điểm tô nàng Yến tốn bao công ?

Sắc nước hương trời khéo sánh đôi
Quân vương nhìn ngắm những tươi cười
Sầu xuân man mác tan đầu gió
Cửa bắc đình trần đứng lả lơi .

Thiên tử tấm tắc khen hay, nói:
_ Thiên tài như khanh há không áp đảo các hàng học sĩ Hàn Lâm hay sao ?
Liền truyền Lý Quy Niên ca theo thơ . Các tử đệ dâng nhạc cụ, vua thổi ngọc tiêu hoạ theo . Ca xong, DQP tạ ơn vua, Minh Hoàng nói:
_ Đừng tạ ơn trẫm mà tạ ơn Lý Học sĩ kìa .
DQP cầm chén ngọc đích thân rót rượu bồ đào sai cung nữ đem cho LB .
THiên tử cho phép LB được dạo chơi trong vườn Thượng Uyển, sai nội thị mang rượu theo sau cho uống say thoả thích . Trong cung có yến tiệc LB đều được triệu vào . DQP cũng thầm yêu con người tài hoa, dung mạo phong nhã này

o0o
Một hôm Quý Phi ngồi ngâm nga bài Thanh Bình điệu của Lý Bạch . Cao Lực Sĩ mon men tới gần tâu:
_ Nô thần tưởng nương nương phải oán hận LB mới đúng, sao lại khen hắn ta ?
Quý Phi hỏi:
_ Có gì mà oán ?
CLS nói:
_ Bài đó có câu "Điểm tô nàng Yến tốn bao công". Nàng Triệu Phi Yến là hoàng hậu của Hán Thành Đế, được vua sủng ái vô cùng . Vậy mà nàng ta tư thông với Yên Xích Phượng, giấu anh ta trong bức tường đôi . Thành Đế vào cung nghe trong bức tường có tiếng ho mới phát hiện, định phế nàng, may là có em gái Phi Yến xin cho . LB so sánh nương nương với Phi Yến là rõ ràng có ý phỉ báng, nương nương vô tình không nghĩ kỹ đó thôi .
Lúc này Quý Phi có nuôi An Lộc Sơn làm con nuôi, rất yêu dấu . Mỗi bữa đích thân tắm cho con nuôi . Việc tư thông của 2 người cả cung đều biết mà vua không hay . Lại nữa, QP tỏ lòng yêu LB mà thấy chàng hờ hững, nay nghe CLS gièm pha thì tin là chàng khinh rẻ mình, nên đem lòng oán hận . Từ đó hay nói với Thiên Tử là LB ngông cuồng khinh mạn, không giữ lễ bầy tôi . Vua thấy Quý Phi không ưa LB nên không triệu vào cung dự yến nữa .
LB thấy vua xa lánh nên nhiều lần cáo từ xin đi . Minh Hoàng thật ra vẫn quý trọng chàng, nhưng không dám trái ý Quý Phi, bèn nói với LB:
_ Khanh có chí cao xa, trẫm tạm để cho về, khi khác sẽ triệu . Nhưng khanh có công lớn, không thể để tay trắng về vườn . Khanh cần gì trẫm ban cho .
LB tâu:
_ Thần không cần gì cả, miễn có tiền uống rượu mỗi ngày là đủ .
Vua ban cho LB 1 kim bài có ghi: " Sắc phong LB làm học sĩ vô ưu trong thiên hạ, tú tài tiêu dao vô định, gặp quán uống rượu, gặp kho nhận tiền . Phủ thì cấp ngàn quan, huyện thì cấp 500 . Văn võ quan viên cho tới quân dân, ai bất kính với LB sẽ trị tội không tuân chiếu chỉ .

Lại ban vàng bạc áo gấm, đai ngọc, tuỳ tùng, thưởng 2 đoá hoa vàng, 3 chung ngự tửu rồi cho lên ngựa ra khỏi triều . Bá quan đưa tiễn hàng 10 dặm, các bạn rượu tiễn tới 100 dặm, quyến luyến 3 ngày mới chia tay . LB có bài thơ "về núi từ biệt kim môn tri kỷ" như sau:

Chiếu rồng vừa mới ban ra
Một trời mây khói bao la trông vời
Giã từ Kim mã cửa ngoài
Phiêu linh muôn dặm cuốn bay cỏ bồng
Bài thơ Đông vũ nhàn ngâm
Khúc ca đã dứt mà lòng còn vương
Tạ lòng tri kỷ một chương
Thuyền con trở lại câu xuân Ngũ Hồ .
(Trường Ninh dịch)

o0o
LB lên ngựa về Cẩm Châu, vợ là Hứa Thị cùng tương kiến . Quan sở tại nghe tin kéo tới chúc mừng . LB ngày nào cũng tiếp khách cùng say sưa . Một hôm LB nói với Hứa Thị là muốn đi ngao du sơn thuỷ rồi ăn mặc như thường dân, cỡi lừa tuỳ ý cho nó đi đâu thì đi . Phủ huyện chiếu theo Kim bài chi trả tiền rượu . Bữa nọ tới đầu huyện Hoa Âm nghe đồn qua huyện tham của hại dân bèn tới trước nha môn cỡi lừa ngược quay mặt ra sau qua lại trước cổng huyện . Quan huyện thét bảo sai nha bắt LB vào nha môn . LB vờ say hỏi gì cũng không trả lời . Tri huyện sai giam vào ngục chờ mai xét xử .
Ngục tốt dẫn LB vào nhà lao bắt làm giấy cung khai . LB viết :

Cung khai : Người Cẩm Châu
Họ Lý tên là Bạch
Trẻ tuổi làu văn chương
Phóng bút quỷ thần khóc
Trường An bạn Bát tiên
Trúc Khê nhóm lục dật
Từng viết thư doạ Phiên
Danh tiếng vang ngoại quốc
Mỗi khi đến chầu vua
Ngự điện nằm an giấc
Vua khuấy canh cho ăn
Nước dãi vua lau sạch
Cao Thái Uý cởi giày
Dương Thái Sư mài mực
Trước điện vua ta được cỡi ngựa vào
Huyện Hoa Âm cỡi lừa sao không được
Hãy xem thẻ Kim bài
Rồi sẽ biết sự thật

Viết xong đưa ngục quan . Ngục quan xem qua thất kinh sụp xuống lạy xin tha tội . LB nói :
_ Không can gì tới ngươi . Chỉ phiền ngươi nói với quan huyện là ta phụng mệnh Kim bài Thánh chỉ tới đây, phạm tội gì mà bắt ?
Ngục quan vội vàng đem tờ khai trình tri huyện . Huyện quan tới nhà lao yết kiến LB, khấu đầu kêu van :
_ Tiểu quan có mắt không tròng, không thấy núi Thái Sơn, lỡ phạm đến Đại Nhân, cúi xin Học Sĩ tha tội .
Các quan chức trong huyện nghe tin đều đến lạy lục xin tha . LB ngồi giữa sảnh đường giơ Kim bài cho họ xem rồi nói :
_ Các ông phạm tội gì ?
Các quan run rẩy lạy van :
_ Lũ hạ quan đáng tội chết .
LB cười nói :
_ Các ông ăn lộc nước sao dám tham của hại dân ? Nếu biết hối cãi thì mới được miễn thứ .
Các quan cung kính hứa không dám tái phạm, rồi thết tiệc khoản đãi học sĩ, uống rượu 3 ngày liền mới thôi .
Chuyện này lan truyền khắp các châu huyện khác, ai cũng nghĩ hoàng thượng sai LB vi hành tra xét các quan lại, nên đều cố gắng tu sửa mình .

o0o
Về sau An Lộc Sơn làm phản, Đường Minh Hoàng xa giá chạy vào đất Thục, buộc lòng giết Dương Quốc Trung, thắt cổ Dương Quý Phi . LB tránh loạn ẩn cư ở Lư Sơn . Vĩnh Vương Lân lúc bấy giờ làm Đông Nam Tiết độ sứ, có âm mưu định tự lập làm vua . VVL nghe tiếng LB, cưỡng bức hạ sơn trao chức . LB không theo, bị giữ lại trong phủ . Chẳng bao lâu Túc Tông tức vị, phong Quách Tử Nghi làm Đại Nguyên Soái thu phục 2 Kinh . Có người cáo giác VVL làm phản nên Túc Tông sai QTN đem quân đánh . Vĩnh Vương bại trận, LB thoát thân chạy tới bến Tầm Dương thì bị bắt giải tới cửa quân của QTN . Tử Nghi quát quân lui ra, tự tay cởi trói LB, mời ngồi lên trên, cúi lạy nói :
_ Năm xưa không nhờ ân nhân cứu mạng thì sao có ngày nay .
Truyền bày tiệc đãi và làm tấu văn lên Thiên Tử minh oan cho LB .
Lúc này DQP đã chết, DQT bị giết, Cao Lực Sĩ bị đi đày ở xa . Huyền Tông từ đất Thục trở về làm Thái Thượng Hoàng, cũng khen tài LB với Túc Tông . Túc Tông phong LB làm chức Tả Thập Di, nhưng LB chán cảnh quan trường nên không nhận chức . LB từ biệt QTN qua Kim lăng đậu thuyền trên sông Thái Thạch . Đêm ấy trăng sáng trời trong, LB uống rượu thoả thích . Bỗng nghe tiếng nhạc ngân vang trên trời, rồi gió nổi lên, có con cá kình dài mấy trượng hiện ra, 2 tiên đồng tay cầm cờ tiết tới trước mặt nói :
_ Thượng Đế cho đón tinh chủ trở về nguyên vị .
Người trong thuyền đều kinh hãi, chợt thấy LB cỡi trên lưng cá kình bay lên trời .
Huyện lệnh Đương Đồ làm biểu tâu lên, Thiên Tử sắc chỉ lập đền thờ Lý Trích Tiên ở Thái Thạch .
Đời Tống có chàng thư sinh đêm trăng qua sông Thái Thạch thấy 1 cánh buồm gấm từ phía Tây, trước thuyền có 1 tấm bài trắng đề chữ "Thi Bá". Thư sinh bèn ngâm :

_ Trên sông ai đấy xưng thi bá
Cẩm tú văn chương thử đọc nghe

Người trong thuyền hoạ lại :
_ Đêm vắng ngâm nga câu cẩm tú
E sao Bắc đẩu rụng sông Hàn .

Thư sinh kinh hãi muốn kề thuyền hỏi thăm thì thấy 1 người áo tía mũ sa cốt cách thần tiên bước lên bờ đi vào đền thờ Lý Trích Tiên . Thư sinh vào theo không thấy bóng người mới biết chính là LB vậy .

Có thơ rằng:
_ Thư thả hoà Phiên vang viễn tái
Khúc ca Ngọc Nữ rộn Lê Viên
Phong lưu tài tử còn muôn thuở
Thái Thạch dòng trong bóng nguyệt xuyên .

AH

-Hết-

by Nhã Uyên August 18th 2009, 10:44

BẢO KIẾM

Âu Dã Tử là một kiếm sư đại tài thời Xuân Thu Chiến Quốc. Ông ta đúc ra những thanh gươm rất tốt, chém sắt như chém bùn. Vua nước Việt là Doãn Thường bèn triệu tới nhờ đúc gươm. Âu Dã Tử vâng lệnh cho đốt lò nung vàng và sắt theo lượng đã tính toán, nhưng đã bao ngày đêm ròng rã mà luyện mãi không thành. Cuối cùng ông ta cùng vợ nhảy vào lò luyện thì sắt mới chảy ra và học trò ông ta luyện thành 5 thanh gươm quý đem dâng lên vua Việt. Năm thanh gươm được đặt tên là: Tử Điển, Trảm Lư, Cự Khuyết, Bàng Dĩnh, Trủy Thủ.

Sau vua nước Việt đem 3 thanh gươm Trảm Lư, Bàng Dĩnh và Trủy Thủ dâng cho vua nước Ngô là Chư Phàn. Vua Ngô ban thanh Trủy Thủ cho con là công Tử Quang. Khi sắp mất thì Chư Phàn vâng theo di ý tiên vương không truyền ngôi cho con mà truyền cho các em Dư Sái, Di Muội lần lượt nối ngôi. Di Muội mất, đáng lẽ ngôi vua về em út là công tử Quý Trát, nhưng Quý Trát không chịu làm vua. Ngôi vua đáng lẽ phải trở về tay con Chư Phàn là công tử Quang, nhưng con Di Muội là Vương Liêu cậy thế lực tự lên làm vua. Công tử Quang bất mãn bèn âm mưu với Ngũ Tử Tư chống Vương Liêu. Ngũ Tử Tư tiến cử Chuyên Chư là tay dũng sĩ có tiếng hiếu thảo với mẹ.

Công tử Quang đem vàng lụa, gạo thịt chu cấp cho Chuyên Chư nuôi mẹ. Chuyên Chư cảm nghĩa nhận hy sinh hành thích Vương Liêu. Vì Vương Liêu mê ăn uống món ngon vật lạ, Chuyên Chư phải qua Thái Hồ học nghề nướng cá. Khi thành nghề, Chuyên Chư trở về. Công tử Quang mời Vương Liêu qua nhà đãi tiệc. Vương Liêu mặc 3 lần áo giáp sắt, mang theo 100 giáp sĩ qua nhà công tử Quang. Tất cả mọi người vào nhà đều bị khám xét kỹ lưỡng. Công tử Quang giao thanh gươm Trủy Thủ cho Chuyên Chư, thanh gươm này rất sắc bén mà lưỡi rất ngắn. Chuyên Chư bèn giấu thanh gươm trong ruột con cá mang vào dâng Vương Liêu. Giáp sĩ khám người Chuyên Chư không thấy vũ khí nên cho vào.

Mang mâm cá tới gần Vương Liêu, Chuyên Chư rút thanh Trủy Thủ ra đâm vào bụng Vương Liêu, thủng qua 3 lần áo giáp sắt, giết chết hắn. Giáp sĩ xông tới bằm nát Chuyên Chư. Công tử Quang phục sẵn quân đánh tan quân Vương Liêu và kéo vào triều xưng làm vua, tức là Hạp Lư. Hạp Lư sai quân đuổi đánh các con của Vương Liêu, sai Yêu Ly làm khổ nhục kế lén đâm chết Khánh Kỵ dứt hậu họa.

Thanh gươm Trủy Thủ giấu trong bụng cá nên được gọi là Ngư Trường.

Hạp Lư sau này sai Can Tương đúc gươm báu. Can Tương là sư đệ cùng thầy với Âu Dã Tử. Can Tương lập lò nấu sắt hoài không chảy, vợ là nàng Mạc Gia nhớ lại câu truyện của vợ chồng Âu Dã Tử bèn ăn chay tắm gội sạch sẽ rồi nhảy vào lò. Can Tương luyện được 2 thanh gươm, đặt tên thanh trống là Can Tương, thanh mái là Mạc Gia, chém sắt đá đều đứt ngọt. Can Tương dâng thanh Mạc Gia cho Hạp Lư, còn mình giữ thanh Can Tương. Ít lâu sau, Hạp Lư nghe nói Can Tương còn giữ 1 thanh gươm báu bèn truyền lệnh phải đem dâng vua. Quân sĩ tới nhà bắt, Can Tương rút thanh Can Tương ra, thanh gươm hóa thành con rồng chở Can Tương bay đi mất.

Nguyễn Công Trứ đã dùng chữ Can Tương để chỉ thanh gươm như trong câu thơ:

"Trong lang miếu ra tài lương đống
Ngoài biên thùy rạch mũi Can Tương"

Qua các cuộc chiến tranh liên miên các thanh gươm báu đều thất lạc. Thanh Trảm Lư lọt vào tay vua Tần, được cẩn thêm viên ngọc và đổi tên là Thái A. Khác với Ngư Trường, thanh Thái A kiếm rất dài, vua Tần luôn đeo bên mình. Khi Thái tử Đan nước Yên sai Kinh Kha đi sứ để hành thích Tần Thủy Hoàng, Kinh Kha rút đoản kiếm giấu trong tấm bản đồ ra đâm vua Tần. Tần Thủy Hoàng tránh được bỏ chạy, Kinh Kha cầm gươm rượt theo. TTH rút gươm nhưng vì thanh Thái A dài quá bị vướng vào bao gươm, TTH trong lúc lúng túng không rút ra được. Các quan trong triều thì không ai được phép mang vũ khí nên chỉ đưa mắt ngó. Nội thị là Triệu Cao bèn nhắc vua Tần cắt bỏ bao gươm, nên TTH rút được gươm chém Kinh Kha. KK đưa gươm đỡ bị Thái A kiếm chém đứt lưỡi gươm sả luôn xuống đùi. Lúc đó giáp sĩ bên ngoài ào vào bắt KK giết. Triệu Cao có công cứu giá được gia phong chức tước, sau lên tới chức Tả Thừa Tướng.

Thanh gươm Thái A sau này được truyền qua các đời vua, đổi tên là Long Tuyền và được coi như là biểu hiệu uy quyền của nhà vua. Tuy nhiên người đời sau vẫn dùng chữ Long Tuyền để chỉ thanh gươm báu. Chẳng hạn như trong bài thơ Cảm Hoài của Đặng Dung sau đây:

Thế sự du du nại lão hà
Vô cùng thiên địa nhập hàm ca
Thời lai đồ điếu thành công dị
Vận khứ anh hùng ẩm hận đa
Trí chúa hữu hoài phù địa trục
Tẩy binh vô lộ vãn thiên hà
Quốc thù vị báo đầu tiên bạch
Kỷ độ Long Tuyền đới nguyệt ma

Phan Kế Bính dịch:

Việc đời bối rối tuổi già vay
Trời đất vô cùng một cuộc say
Bần tiện gặp thời lên cũng dễ
Anh hùng lỡ bước ngẫm càng cay
Vai khiêng trái đất mong phò chúa
Giáp gột sông trời khó vạch mây
Thù trả chưa xong đầu đã bạc
Gươm mài bóng nguyệt biết bao rày

AK ke^? (12_06_03)

by Nhã Uyên August 26th 2009, 10:53

Thu Tịnh

Sương trong lấp lánh phủ rừng phong
Tạo hóa tuần hoàn cảnh lập đông
Khói sóng chập chờn khi ẩn hiện
Đường mây phơn phớt luống thong dong
Phương Nam cúc nở nghinh trời đất
Đất Bắc ve ngân tiếng tơ lòng
Lạc giữa dòng đời thu chiếc lá
Cội nguồn ngày một hướng trông mong

05_02_06

NU

Oánh tinh sương bạch tỏa phong lâm
Đông chí thu ly tuần thượng tâm
Yên lãng mông lông ẩn ước kiến
Vân đồ hy lạc tích do tầm
Nam phương cúc triển nghênh thiên địa
Bắc vực thiền minh trù trướng âm
Nhân hải phiêu hồng cô diệp đãng
Hồi nguyên thử đạo vọng thâm thâm !

秋澄
瑩晶霜白鎖楓林
冬至秋離循上心
烟浪朦朧隱約見
雲途稀落跡猶尋
南方菊展迎天地
北域蟬鳴惆悵音
人海飄紅孤葉蕩
回源此道望深深

Hàn Thân dịch

by Bé Cưng August 26th 2009, 12:05

Sure với Nhã Uyên là nếu có ngài Bé Bự Châu Phi ở đây, đảm bảo ổng vô ổng đọc cho bằng thích và bàn loạn với bé Uyên không vui thì thôi á ! Smile

Viết tiếp nghe bé NU ! :ty:

by Nhã Uyên August 26th 2009, 12:12

Bé Cưng đã viết:Sure với Nhã Uyên là nếu có ngài Bé Bự Châu Phi ở đây, đảm bảo ổng vô ổng đọc cho bằng thích và bàn loạn với bé Uyên không vui thì thôi á !
Viết tiếp nghe bé NU ! :ty:

Chời , mất công tui với ổng "ty. hiềm " nhau hoài thì mệt áh hehe . :ty: chị bé Cưng :H:

by Bé Na August 26th 2009, 12:22

Bé Na thì hổm giờ ..ngồi yên lặng đọc những câu chuyện cổ rất thú vị này ....mà chưa dám lên tiếng "bình loạn"
BC nói đúng đó, BN chờ Bé Bự vô ..cùng " đàm đạo " mí Bé NU, BN sẽ đi ..rót trà angel

Bé NU

Bé Cưng

by Nhã Uyên August 26th 2009, 12:31

Tới giờ bé NU lên chuồng , :tu: chi. bé Na , bé Cưng :luv:

by Bé Cưng August 26th 2009, 12:38

Nhã Uyên đã viết:Tới giờ bé NU lên chuồng , :tu: chi. bé Na , bé Cưng :luv:

Lên chuồng khoan hẳn ngủ mà nhớ ấp trứng đã nha ! Smile

Ngủ ngon bé NU ! kiss

by Nhã Uyên August 27th 2009, 00:28

Bé Cưng đã viết:
Nhã Uyên đã viết:Tới giờ bé NU lên chuồng , :tu: chi. bé Na , bé Cưng :luv:
Lên chuồng khoan hẳn ngủ mà nhớ ấp trứng đã nha !
Ngủ ngon bé NU !

Lên chuồng sớm không phởi để ấp trứng mờ để được dzi` nè

Đường Viên Thi Tập Haiconchut

by Bé Cưng August 27th 2009, 05:43

Nhã Uyên đã viết:
Bé Cưng đã viết:
Nhã Uyên đã viết:Tới giờ bé NU lên chuồng , :tu: chi. bé Na , bé Cưng :luv:
Lên chuồng khoan hẳn ngủ mà nhớ ấp trứng đã nha !
Ngủ ngon bé NU !

Lên chuồng sớm không phởi để ấp trứng mờ để được dzi` nè

Hahaha, coi cái hình không cười không được bé NU ơi ! Smile

:cuoilan: . Bắt ghen tỵ với hai cái con này á Laughing

Bé NU tìm đâu ra cái hình ngộ nghĩnh và có lý dữ vậy nè ! :clap1: :clap1: :clap2:

by Sponsored content

Đường Viên Thi Tập

Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập

Re: Đường Viên Thi Tập